معرفی عمارت کلبادی ساری | مسیر دسترسی + موزه کلبادی
فهرست عناوین
شهر ساری، با موقعیت مرکزی در استان مازندران و طبیعتی دل‌فریب کوهستانی، دریایی و جنگلی، برای گردشگرانی که به دنبال استراحت و آرامش هستند، بسیار جذاب است. علاوه بر بخش‌های طبیعی، مکان‌های تاریخی نیز در ساری یافت می‌شوند که با دیدن آن‌ها، می‌توان فرهنگ و تاریخ منطقه را بهتر درک کرد. خانه کلبادی، یکی از این مکان‌های تاریخی است که در مرکز شهر واقع شده و می‌توان به عنوان یکی از جاذبه‌های تاریخی ساری، از آن بازدید کرد.
عمارت کلبادی
خانه کلبادی، یکی از آثار معماری قاجار در شهر ساری است که به دلیل الهام گرفتن از تکایای این دوره، دارای سبکی مشابه با آن است. این خانه دو بخش بیرونی و داخلی دارد و برای ساخت آن، از مصالحی نظیر آجر، چوب و سفال استفاده شده است. همچنین، بام خانه نیز با استفاده از سفال، به‌طور کامل پوشیده شده است.
بدون شک خانه کلبادی، یکی از زیباترین ساختمان‌های محله آب‌انبار نو در ساری است. این خانه بسیار زیبا، در تاریخ ۹ آبان سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۱۴۸، به عنوان یکی از آثار ملی ایران، در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
تاریخ ثبت عمارت کلبادی در فهرست آثار ملی :
۹ آبان سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۱۴۸
مسیر دسترسی به عمارت کلبادی
مکانی که می‌توانید خانه تاریخی کلبادی را پیدا کنید، در محله آب‌انبار نو در ساری است. برای دسترسی به این محل، می‌توانید به سمت میدان ساعت ساری حرکت کنید و از آنجا به خیابان انقلاب بروید. برای رفتن به این محله می‌توانید از تاکسی‌های موجود در ساری استفاده کنید. همچنین، اگر با خودروی شخصی می‌خواهید بروید، بهتر است به دلیل کمبود فضای پارک، از پارکینگ‌های عمومی در نزدیکی استفاده کنید و پیاده تا خانه کلبادی بروید.
آدرس خانه کلبادی :
شهر ساری، در محله آب‌انبار نو، خیابان انقلاب و میدان ساعت
تاریخچه عمارت کلبادی
یکی از فرماندهان ارتش قاجار، به نام سردار جلیل، در محله آب‌انبار نو، دستور ساخت یک عمارت باشکوه را صادر کرد. این سردار، شخصیتی محترم و برای خودش بروبیایی در ساری داشت. بنابراین، معماران ساری، برای ساخت عمارت کلبادی، تلاش چشمگیری کردند. پس از مدتی، سردار جلیل در این عمارت سکونت کرد، اما به دلیل عدم پایداری زندگی، چهره اش را در نقاب خاک کشید. پس از فوت سردار جلیل، عمارت به فرزندش ارث رسید. امیر نصرت شکوه نظام، خانه را به نام “عمارت امیریه” گذاشت. متأسفانه، قضایای روزگار باعث شد که عمر امیر نصرت نیز به دنیا نیاید. بنابراین، عمارت کلبادی به فرزند او، منوچهر خان، ارث رسید.
نوه سردار جلیل به مدت یک سال در عمارت کلبادی اقامت برگزید. به دلیل رفاقتی که با منوچهر خان کلبادی داشت، تبدیل به یکی از شخصیت‌های برجسته شهر ساری شد. هنگامی که منوچهر کلبادی وارد مجلس شورای ملی شد، خدمات فراوانی برای بهبود شرایط شهر ساری به ارمغان آورد. در حین این همه، عمارت کلبادی به عنوان محل اقامت منوچهر خان تا زمانی که او در سال ۱۳۶۲ از دنیا رفت، در اختیار او بود. پس از فوت منوچهر خان، به مدت ۸ سال هیچ شخصی در عمارت کلبادی ساکن نبود.
در سال ۱۳۷۰، سایه همای سعادت برروی عمارت کلبادی افتاد و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به بازسازی این خانه پرداخت. پس از مدت زیادی، جاذبه‌های گردشگری و تاریخی این خانه شرایط لازم برای تبدیل آن به یک موزه را فراهم کرد. در سال ۱۳۸۸، خانه کلبادی به عنوان موزه‌ای در حوزه مردم‌شناسی و باستان‌شناسی ساری به کاربری جدیدی تبدیل شد و از آن زمان به بعد به‌عنوان یکی از بهترین موزه‌های شهر ساری شناخته می‌شود.
تاریخچه عمارت کلبادی
سردار جلیل از فرماندهان قاجار دستور ساخت این عمارت را صادر کرد که پس از فوتش عمارت به فرزندش ارث رسید. امیر نصرت شکوه نظام، خانه را به نام “عمارت امیریه” گذاشت و بعد از مرگ وی عمارت کلبادی به فرزند او، منوچهر خان، ارث رسید.
معرفی معماری جاذبه تاریخی عمارت کلبادی
با توجه به اینکه خانه کلبادی یکی از شخصیت‌های برجسته ساری قدیم است، معماری باشکوهی دارد که نمایانگر توان و ثروت اهالی ساری بوده است. درِ بزرگ این عمارت با منظره‌ای زیبا و تزئینات چشم‌نوازی، همانند درهای قدیمی ساخته شده است. در بالای سر در، آجرکاری‌های زیبایی تزئین شده‌اند. پس از عبور از در، راهروی باریکی را می‌توان دید که به حیاط زیبا و فرشته‌ای ختم می‌شود. در این حیاط، با یک منظره‌ی تحسین برانگیز از نمای بیرونی خانه کلبادی مواجه می‌شوید. حوضی فیروزه‌ای با یک فواره بلند که آن را زیباتر می‌کند، چشم شما را فریب می‌دهد.
در حیاط بزرگ عمارت کلبادی، چند درخت قدیمی و بزرگ آسمان را فرا گرفته‌اند. با گذشت از این منظره تماشایی، به دو ردیف پله‌ای می‌رسید که قسمت‌های داخلی عمارت را به حیاط متصل می‌کند. جالب است بدانید که حیاط در ارتفاع کمتری نسبت به ساختمان قرار دارد. خانه کلبادی دو طبقه است و شکل آن مستطیلی است. همانند خانه‌های دیگر، دارای یک سرداب قدیمی نیز در زیرزمین است که در گذشته به عنوان یخچال برای ساکنان خدمت می‌کرد. در طبقه اول و دوم عمارت، دو شاه نشین بزرگ و مجلل به چشم می‌خورند که به عنوان قسمت مهم‌ترین خانه‌های قدیمی، دارای تزئینات چشم‌نوازی در گوشه‌ها هستند.
در اتاق‌های شاه نشین عمارت کلبادی، پنجره‌هایی با شیشه‌های رنگی و اُرسی‌کاری‌های زیبا به چشم می‌خورند. دو رشته پلکان هم در دو طرف این اتاق‌ها قرار دارند. همچنین، چندین اتاق نیز در دو طرف شاه نشین‌ها ساخته شده‌اند. باید به یاد داشت که مرمت‌های اخیر تغییراتی در نمای بیرونی و داخلی این عمارت ایجاد کرده‌اند.
قسمت های مختلف معماری خانه کلبادی :
آجرکاری، حوض فیروزه ای،، سرداب قدیمی، پنجره با شیشه های رنگی و اّرسی کاری
موزه عمارت کلبادی
در همان لحظه‌ای که به کوچه وارد می‌شوید، درب چوبی و بزرگ این خانه به چشمتان می‌خورد. سردر و اطراف آن نیز دارای تزیینات آجرکاری هستند. پس از عبور از در، به حیاط، حوض خانه و دو شیر سنگی می‌رسید. بنای اصلی نیز روبروی همین حوض قرار دارد و به غیر از ساختمان دوطبقه، دارای یک سرداب در زیرزمین است که در گذشته به عنوان یخچال خدمت می‌کرد.
موزه تاریخ ساری در سه عمارت تاریخی قرار دارد، که خانه کلبادی به عنوان ساختمان اصلی آن شناخته می‌شود. بخش‌های متنوعی در این موزه وجود دارد، از جمله گالری صنایع چوبی، گالری صنایع نساجی، گالری سفال‌گری و بخش باستان‌شناسی.
پس از تبدیل شدن به موزه، اشیا و آثار مربوط به دوران قاجار در این خانه به نمایش درآمده‌اند، با این حال، بیشتر بازدیدکنندگان به خاطر تزئینات شاه نشین‌های خانه کلبادی به اینجا سفر می‌کنند. این بخش از خانه، با منبت کاری‌ها و گچ‌کاری‌های ماهرانه خود، هنر معماری دوران قاجار را به شما معرفی می‌کند. پنجره‌های ارسی و شیشه‌های رنگی در طبقه دوم نیز زیبایی این خانه را دوچندان کرده‌اند.
طبقه اول
- اتاق اول: آثار چوبی مانند در و پنجره‌های ارسی، تابلوهای مشبک و معرق و نمونه‌هایی از هنر بومی و سنتی لاک‌تراشی مازندران
- اتاق دوم: ظروف شیشه‌ای و مسی، جاجیم و گلیم و سایر اشیای دست‌ساز
- اتاق سوم: لباس‌های محلی، زیورآلات و سایر اشیای مرتبط به فرهنگ و تاریخ منطقه
طبقه دوم
- اتاق اول: آثار دوران پیش از تاریخ شامل سفال‌های گوهرتپه، تپه حصار دامغان، تپه اسماعیل آباد تهران و دیگر محوطه‌های باستانی
- اتاق دوم: نمونه‌هایی از جمجمه انسانی از دوران پیش از تاریخ از تپه دیباج دامغان
- اتاق سوم: سفال‌های دوران تاریخی و اسلامی منطقه ساری و بهشهر و پلاک مفرغی با شمایلی از شتر دو کوهان از هزاره اول قبل از میلاد، از منطقه
- اتاق چهارم: ظروف شیشه‌ای و کاسه‌های مسی از دوره سلجوقیان
- اتاق پنجم: نمونه‌هایی از کتیبه، کاشی، سفال و تنبوشه سفالی از قرون هشتم و نهم از جایگاه‌هایی مانند فرح‌آباد ساری
- اتاق ششم: آثار مربوط به دوران قاجاریه و پهلوی نظیر رادیو و تلفن، کوبه در، غازان، ساعت، کشکول و سایر اشیای مربوط به این دوره‌ها
اطالاعات بازدید عمارت کلبادی
امکانات گردشگری عمارت کلبادی به حدی است که با یکی یا دو ساعت برای بازدید از آن مشغول خواهید شد. درهای این خانه از ساعت ۸ صبح تا ۱۳ ظهر برای گردشگران باز هستند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با فعالیت‌های گردشگری عمارت کلبادی، با شماره تماس مرکز گردشگری تماس حاصل فرمایید.
اطلاعات بازدید از خانه کلبادی :
- شماره تماس خانه کلبادی ساری : ۰۱۱۳۳۳۲۵۰۴۳
- ساعت بازید : 8 صبح تا 13
- زمان بازدید : یک تا دو ساعت
بهترین زمان بازید از عمارت کلبادی :
بازدید از جاذبه‌های تاریخی محدود به یک بازه زمانی خاص نمی‌شود، زیرا هوا و شرایط آب و هوایی تاثیر چندانی در این روند ندارند. با این حال، باید توجه داشت که هوای گرم تابستانی و شرایط خشک و آفت‌زا در شهرهای شمالی ممکن است زمان طاقت فرسایی را برای بازدیدکنندگان ایجاد کند.
جاذبه های اطراف عمارت کلبادی :
- خانه فاضلی
- حسینیه پیرتکیه
- آب انبار نو
- حمام وزیری ساری
